रोग लागेपछि रोगीको उपचार गर्ने कि हत्या गर्ने ? पक्कै पनि उपचार गर्नु पर्छ । तर नेपाली नीति निर्माता र प्रशासकलाई सुझिने बाटो भनेको उपचार होईन हत्या हो । यसको अर्को उदाहरण आजको सेयर बजार बनेको छ । विगत केहि दिन देखि लघु वित्तमा देखिएको समस्या बारे विभिन्न मिडियाले समाचार पस्किराखेको थियो । यसै सन्दर्भमा हिजो एक्कासी नेपाल राष्ट्र बैंकले नीति नितीगत सर्कूलर जारी गर्यो । जुन पूर्णतया गलत होईन । तर यो अहिलेको समस्याको उपचार चाहि होईन । यसले अहिले मिडियामा देखाईएकको समास्याको हल गर्दैन । नेपालराष्ट्र बैंकबाट जारी सर्कूलरले लघु बित्तलाई दिर्घकालीन संस्थागत मजबूत हुन मद्दत गर्छ । तर समय सान्दर्भिक छैन ।  गलत समयमा जारी भएको सर्कूलरले डिलबाट लडाउन खोजेको गोरूलाई धकलेर खसाउने काम मात्र भयो ।

नेपालको सेयर बजार केहि मुठ्ठीभर ब्यक्तिको मुठ्ठीमा रहेको जग जाहेर नै छ । राष्ट्र बैंकबाट जारी सर्कूलरले यी मुठ्ठीभरको तत्वलाई बजार ओरालोतिर धकेल्न गतिलो निंहु बन्यो । EPS रिनात्मक रहेको कम्पनीको पटक पटक सकारात्मक सर्किट लाग्ने बजारमा, लाभांश बांडन कडाई भएकै भरमा लघु बित्त समूहको सम्पूर्ण कम्पनीमा नकारात्मक सर्किट लाग्नुपर्ने कुनै कारण छैन । नेपाली सेयर बजारको कृतिमतालाई नियामक निकाय कहिले सम्म साक्षी बस्ने ?

प्राविधिकरुपमा हिजोको बढाईलाई death cat bounce मानेता पनि आजको ओरालोलाई प्राविधिक मान्यतासंग लय मिलाएको भन्न मिल्दैन किनभने लघु वित्त समूहको घटाई प्राकृतिक छैन । समूहको उपसूचक नै सर्किट तहमा झर्ने विरलै घटना आज भएको छ । नियमित कारोबार शुरु हुने बित्तिकै नेप्से ५३ अंकले स्वात्तै ओरालो लागेको थियो । जुन १२ बजे तिर केहि उकालो लाग्ने प्रयास गरेको थियो । तर यो प्रयास सफल भएन । तत् पश्चात नेप्सेको निरन्तर ओरालोजारी नै रहयो । अन्तिममा नेप्से २०२२।६४ विन्दुमा रहि बजार बन्द भयो ।

हिजोको तुलनामा २८%ले भोलुम (कारोबार) बढेको छ । करिब दुई अर्ब ५२ करोड बराबरको कारोबार भएको छ । प्राबिधीकरुपमा नेप्से घटेसंगै कारोबार बढनुलाई सकारात्मक संकेत मानिदैन । कुल कारोबारलाई चारवटा घण्टामा विभाजन गर्दा प्रत्येक घण्टा करीब समान भोलुम आएको छ । अन्तिम घण्टामा आएको भोलुमले बजारलाई थप तल ओर्लनबाट चाहि रोकेको छ ।

सेयर बजारलाई प्राबिधिक सूचकहरूवाट हेर्दा,आज बोलिंजर ब्यान्ड (Bollinger Band)को माथिल्लो रेखा तलतिर फर्कन रोकिएको छ । मध्ये र तल्लो रेखा चाहि तल तिर नै फर्केको छ । नेप्से बोलिंजर ब्यान्ड भन्दा बाहिर बसेको छ । आगामी हप्ता नेप्से पुन ब्यान्ड भित्र समेटिने सम्भावना छ । यानी नेप्से तत्काल थप नघटनेवा घटाईको तीब्रतामा कमी आउने सम्भावना प्रकट गर्दछ ।

पिभोट फिबोनाची (Pivot Fibonacci)अनुरुप नेप्से पहिलो टेवा रेखा (Support, S1) भन्दा मुनि बसेको छ । यस अनुरुप नेप्से थप तल ओर्लेमा दोस्रो टेवा रेखा (Support, 2) सम्म पुगेर टेवा लिन सक्दछ ।जुन २००० भन्दा मुनि रहेको छ ।

करिब १ वर्ष अगाडी पनि राष्ट्र बैकको यहि नितीको कारण लघु बित्त समूहमा गिरावट आएको थियो । अहिले पनि सो नितीलाई केहि परिमार्जन गरे पश्चात पुन गिरावट आएको छ । यो संयोग हो वा योजनाबद्ध खेल ? यसमा अनुसन्धान हुनु आवश्यक छ । लघु बित्त कम्पनीलाई चारै तर्फ आक्रमण भईरहेको बेला, नेपाल राष्ट्र बैंकको शहि नियत पनि लघु बित्तलाई घोच्नु सरह भएको छ ।

मूल बिषय भनेको नेपालको सेयर बजारमा रहेको अमूक मुनु मुन्द्रा पात्रलाई कसले तह लगाउने ? के आम सर्वसाधारण लगानीकर्ता उसको “गिरादो” आदेशमा सधै त्वम शरणम हुनु पर्ने हो ? नियामक निकाय र राज्य कंहा छ?

सेयर बजारमा आम लगानीकर्ताको पनि आवज र सक्रियता हुनुपर्छ । ठूलो संख्यामा रहेको साना तथा आम लगानीकर्ता आफ्नो गच्छे अनुसार बजारमा सक्रिय सहभागीभईराखेमा ठूलाको एकल बलबुत्ताले मात्र नेप्सेलाई धेरै तल लान सक्दैन ।

(तथ्यांक स्रोतः www.nepalstock.com.npतथा www.nepsealpha.com।